Aan de noordwestelijke stadsrand van Edam domineert de Grote of Sint Nicolaaskerk. Deze monumentale hallenkerk behoort tot de top 100 van de rijksmonumenten in Nederland. De kerk is onder andere vermaard om haar 32 gebrandschilderde ramen (uit 1602-1627), haar mooie orgel en librije.

Met de bouw van deze hallenkerk in laatgotische stijl werd in de eerste helft van de 15e eeuw begonnen. Omstreeks 1518 was het gebouw, met toren en portalen, gereed.

In 1601 verwoestte een grote brand de kappen en een groot deel van het interieur. Door grote schenkingen van welvarende burgers kon het kerkgebouw snel worden hersteld. De kerk kreeg tussen 1602 en 1627, een bloeiperiode van gebrandschilderd glas, 32 nieuwe ramen in renaissancestijl.

Vanaf ongeveer 1590 tot 1830 is er in de kerk begraven. Dat werd echter door Napoleon verboden. Daarna werd er begraven op het monumentale kerkhof dat aan de kerk grenst.